Iconen van de Nederlandse bergsport
De meest markante bergsporters in de Nederlandse geschiedenis
Jeanne Immink
De Nederlandse Jeanne Immink was in de wereld van het alpinisme eind 19e eeuw een bekendheid. Ze beklom vele moeilijke bergen in een tijd dat de bergsport net in ontwikkeling was gekomen en een exclusieve mannenwereld was. Zij beheerste als eerste vrouw ter wereld de vierde graad, op dat moment het hoogste niveau, voorbehouden aan berggidsen en enkele topklimmers. In de Dolomieten kreeg ze een eigen berg: de Cima Immink. De Italianen noemden haar ‘La donna instancabile’ (de onvermoeibare dame). Harry Muré schreef in 2003 haar biografie ‘Het mysterie Jeanne Immink, de vrouw die naar de wolken klom.’ Dit boek is in 2010 ook in het Duits vertaald.
Mirjam Verbeek
Mirjam Verbeek heeft het sportklimmen voor vrouwen in Nederland definitief op de kaart gezet. Jarenlang staat ze op eenzame hoogte en beklimt vele rotswanden als een ware pionier van het Nederlandse vrouwenklimmen. Na haar studie aan de Rietveld Academie gaat ze in 1994 op professioneel niveau sportklimmen. Over de hele wereld de neemt ze deel aan Worldcup wedstrijden. Nederlands kampioen sportklimmen in 1991, 1993, 1994, 1995, 1996, 1997 en 1998. In 1997 raakt ze geblesseerd en klimt haar laatste internationale wedstrijd. Het is in die periode topsport zonder infrastructuur: geen financiële ondersteuning van de bergsportverenigingen, geen trainers, geen medische of mentale begeleiding. Nu is Mirjam Verbeek kliminstructeur (Brevet d’Etat d’Escalade FFME) en kunstenaar.
(De ‘Hoogtelijn’ – het bergsportmagazine van de NKBV – publiceerde in september 2019 – nummer 4, een mooi interview met Verbeek.)
Katja Staartjes
Katja Staartjes is (een van) Nederlands meest succesvolle vrouwelijke bergbeklimmers. Zij beklom een aantal Himalaya toppen boven de 8000 meter, waaronder de Mount Everest als eerste Nederlandse vrouw (1999). Ook stond zij op de Gasherbrum I (8068 meter) in de Karakorum. In 2013 volbracht zij samen met haar partner de Nepal Traverse, een extreme bergtocht van 2000 kilometer door de Himalaya over de grens van Tibet en Nepal. In haar boek ‘Hoog spel’ beschrijft Staartjes de fysieke en mentale hoogte- en dieptepunten van haar beklimming van de Mount Everest.
Philips Christiaan Visser
“In the fifty-odd years of its existence, the Netherlands Alpine Club has produced no more distuinguished mountaineer than our late member, Dr. P.C. Visser.” De Britse Alpine Club.
Dr. Philips Christiaan Visser (Schiedam 1882 – Wassenaar 1955) was een Nederlands diplomaat, ontdekkingsreiziger, bergbeklimmer en glacioloog. Visser verwierf landelijke bekendheid met zijn boeken, reisverslagen en prachtige lezingen over zijn vier expedities naar het Karakoramgebergte in het uiterste noorden van het toenmalige Brits-Indië. Deze expedities organiseerde en maakte hij samen met zijn vrouw, Jenny Visser-Hooft. Bovendien schreef hij het eerste Nederlandse boek over alpinisme en bergsport ‘Boven en beneden de sneeuwgrens’ in 1910, alsmede het eerste Nederlandse boek over wintersport ‘Winter in de Alpen’ in 1913.
Visser was van 1907 t/m 1924 bestuurslid van de Nederlandsche Alpen-Vereeniging. In het gedenkboek ‘Een halve eeuw Nederlands alpinisme’, bij het 50-jarig bestaan van de alpenvereniging, schrijft Damsté dat Visser met zijn boek ‘Boven en beneden de sneeuwgrens’ de alpenvereniging in Nederland op de kaart zette en dat hij met zijn Karakoramexpedities de Nederlandsche Alpen-Vereeniging internationaal aanzien gaf.
In 2024 verscheen een biografie over Visser geschreven door Maarten Faas.
De biografie is een uitgave van Uitgeverij Verloren in Hilversum.
Te verkrijgen in de boekhandel of bij Uitgeverij.
(Bekijk ook de website over Visser. In de Hoogtelijn van september 2022, het magazine van de Nederlandse bergsportvereniging en op het online geschiedenismagazine Historiek verscheen een artikel over de eerste expeditie naar de Karakoram van Philips Visser en Jenny Visser-Hooft in 1922. Download Hoogtelijn of lees Historiek.)
Tom de Booij
De Nederlandse geoloog Tom de Booij is één van de meest markante persoonlijkheden in de Nederlandse klimgeschiedenis. Bepalend in zijn bergsportcarriere was zijn relatie met de legendarische Franse alpinist en gids Lionel Terray. Samen hebben zij mede de grondslag gelegd binnen het Nederlandse alpinisme van de bergsportopleidingen en -cursussen. Dat start met de fameuze ‘invitatiecursus’ waartoe De Booij in 1953 het initiatief neemt.
In 1952 gaat De Booij op expeditie met Cees Egeler en Lionel Terray en bereiken zij de Nevado Huantsán met 6395 meter de, op dat moment, hoogste onbestegen berg in de Andes in Peru. Nederlands succes, met dank aan de Franse gids Terray. Egeler schreef hierover met medewerking van De Booij het boek ‘Naar onbestegen Andes-toppen’.
In 1965 verongelukte Terray. Tom de Booij heeft daarna nooit meer geklommen. Op 8 november 2017 is hij overleden.
Ronald Naar
Ronald Naar was in de afgelopen decenia Nederlands meest bekende alpinist. Hij beklimt in de jaren zeventig talrijke – vaak als eerste Nederlander – bergwanden in de Alpen onder meer de noordwand van de Eiger. Vanaf 1980 richt hij zich op de hoge toppen van de Himalaya. Hij maakt expedities naar tropische sneeuwbergen in Oeganda, Peru, Ecuador, Nieuw-Guinea, Suriname en Patagonië. In de jaren negentig organiseert hij expedities naar de Himalaya en skitochten over de ijskappen van Groenland en Antarctica. In 1992 is hij de eerste Nederlander die de zogenaamde Seven Summits, de hoogste bergen op de zeven continenten, op zijn naam schrijft. Ronald Naar overlijdt in 2011 op 56-jarige leeftijd tijdens een beklimming op de Cho Oyu (8201 meter). Hij was een productief auteur, schreef 15 boeken over zijn beklimmingen en tochten en een uitstekend bergfotograaf.
Jorg Verhoeven
Jorg Verhoeven (1985) is de eerste Nederlandse sportklimmer die bij de mannen de absolute wereldtop bereikt. Als jeugdklimmer boekt hij al successen. In 2001 wordt hij tweede van de wereld in zijn leeftijdscategorie. In 2004 klimt hij zijn honderdste route met een moeilijkheidswaardering van de 8e graad. Hij heeft meer dan 300 routes in de 8e graad geklommen en is de enige Nederlander ooit die een 9a geklommen heeft. In november 2005 won hij als eerste Nederlander een wedstrijd in de serie Worldcup wedstrijden. In 2007 werd hij Wereldbekerwinnaar Allround. In 2014 doet hij een vrije beklimming van ‘The Nose’ in het Amerikaanse Yosemite National Park. De eerste niet-Amerikaan die deze klassieke route vrij klimt. Verhoeven maakt in september 2018 bekend te stoppen met het wedstrijdklimmen.